Kierowcy zawodowi zgodnie z ustawą o transporcie drogowym zanim zaczną wykonywać przewozy drogowe powinni przejść kwalifikację wstępną lub w późniejszym czasie szkolenie okresowe oraz badania lekarskie i psychologiczne.  Umożliwia to uzyskanie wpisu do prawa jazdy z kodem „95” co jest potwierdzeniem posiadania świadectwa kwalifikacji zawodowej. Przy tym kodzie, w rubryce dwunastej prawa jazdy, pojawia się data ważności tych kwalifikacji zawodowych. A mając na uwadze art. 13 ust. 1 pkt 2 Ustawy o kierujących pojazdami, zgodnie z którym prawo jazdy kategorii: C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D lub D+E wydaje się na okres 5 lat, nie dłużej jednak niż na okres wynikający z orzeczenia lekarskiego i orzeczenia psychologicznego, to również w rubryce jedenastej dokumentu prawa jazdy pojawia się ta sama data ważności kwalifikacji zawodowej.

Zmiany przepisów w ciągu ostatnich lat spowodowały, że zapomnienie o wykonaniu w terminie kolejnych badań lekarskich, psychologicznych i szkolenia okresowego może mieć bolesne konsekwencje nie tylko finansowe.   

Zgodnie z taryfikatorem zawartym w ustawie o transporcie drogowym dla kierowcy, który wykonuje przewóz drogowy bez okazania dokumentu potwierdzającego uzyskanie kwalifikacji wstępnej lub ukończenie szkolenia okresowego (wymaganego wpisu do prawa jazdy, karty kwalifikacji kierowcy) przewidziana jest kara 150 zł i jest to traktowane jako poważne naruszenie. Ale w tym wypadku mowa jest tylko o nieokazaniu dokumentu potwierdzającego uzyskanie szkolenia, z założeniem, że kierowca takowe posiada.

W przypadku nieposiadania przez kierowcę wyżej wymienionego szkolenia przedsiębiorca zgodnie z taryfikatorem ustawy o transporcie drogowym zapłaci już za każdego takiego kierowcę 1500 zł kary. Jednakże to jeszcze nie koniec, bo trzecią osobą ponoszącą konsekwencje jest zarządzający transportem dla którego taryfikator przewiduje w przypadku wykonywania przewozu drogowego przez kierowcę, który nie uzyskał kwalifikacji wstępnej lub nie ukończył szkolenia okresowego – 1500 zł, dla kierowcy, który nie posiada orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy – 1000 zł, dla kierowcy który nie posiada orzeczenia psychologicznego o braku przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy – 1000 zł, oraz dla kierowcy, który nie posiada ważnego prawa jazdy odpowiedniej kategorii wymaganego dla danego rodzaju pojazdu lub zespołu pojazdów – 500 zł i to ostatnie traktowane jest jako najpoważniejsze naruszenie. Dla zarządzającego maksymalna wysokość kary zgodnie z przepisami jest ograniczona do 3000 zł. 

Ale to dalej nie jest koniec konsekwencji.

Zgodnie z zapisem w dokumencie prawa jazdy w rubryce jedenastej wpisana jest data ważności uprawnienia, a ta kończy się wraz z ważnością badań i szkolenia, czyli ważnością kwalifikacji zawodowej.  

Kodeks wykroczeń w art. 94 § 1 wskazuje, że kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd mechaniczny, nie mając do tego uprawnienia, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1500 złotych, oraz zgodnie z art. 94 § 3, że w razie popełnienia wykroczenia, o którym mowa w § 1, orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów. 

Jak jednoznacznie wskazuje treść paragrafu 3, zakaz prowadzenia pojazdów jest obligatoryjny oraz zgodnie z art. 29 § 1 Kodeksu wykroczeń, zakaz prowadzenia pojazdów wymierza się w miesiącach lub latach, na okres od 6 miesięcy do 3 lat. Jedynym pocieszeniem może być fakt, iż orzekając zakaz prowadzenia pojazdów określa się rodzaj pojazdu, którego zakaz dotyczy.

Jak widać przegapienie terminu badań oraz szkolenia okresowego i wykonywanie przewozów z ich brakiem w sytuacji ujawnienia tego faktu w trakcie kontroli drogowej, nie tylko jest bolesne finansowo, ale również będzie oznaczało zakaz prowadzenia pojazdów na co najmniej 6 miesięcy. 

Do tej pory procedowano w Polsce ponad 300 spraw zakończonych zakazem prowadzenia pojazdów na okres co najmniej 6 miesięcy.